Jdi na obsah Jdi na menu

PALEO 2017:275

Fossil taxa:

 

Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820

 Martin Pavela *

 

* Czech Paleontological Society, Na pastvisku 10, Opava, 74705, ČR

Key words: Lycopodiophyta, Lepidodendron obovatum, Carboniferous

 

 

radlin-1.jpg

Fig.1: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Ostrava Formation / Radlin - KWK Marcel; Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian

 

  • Position in a system (Zařazení v systému): 

Divisio: Lycopodiophyta

Class: Lycopodiopsida

Order: Lepidodendrales

Order: Lepidodendraceae

Genus: Lepidodendron

Species: Lepidodendron obovatum


  • Description (Popis): 

Němejc 1947: We know from Lepidodendron obov·atum STBG., in contrary to the foregoing similar species, specimens of older barks and larger trunks as well as slender (or younger) leaf bearing twigs; we know also specimens bearing terminal cones. The rhomboidal leaf cushions never are S like bent as in L. aculeatum. The leaf scars are relatively low and broad (which is the chief difference between L . aculeatum and obovatum). The infrafoliar parichnos scars are always very marked just as in L. aculeatum. On younger (slednder) branches the leaf cushions are shorter, some times nearly just as high as broad or even broader. Owing to this fact slender branches become very similar to young twigs of Lepidodendron longifolium PRESL in STBG. Older barks show sometimes also the appearence of ,L. rimosum" i. e. their leaf cushions are stretched apart and the spaces between them are longitudinally wrinkled. The leaves on younger or slender shoots are only about 5 em long aind straight, on older branches they are longer, till about 2,5 dm and it seems that they were rather persistent. The conelike fructifications are borne terminally at the ends of slender shoots. They are very similar to some cones, which R. Zeiller described as Lepidostrobus ornatus (1886; see also A. Renier 1910, Pl. 3.), cylindrical, cca. 2,5 em in diameter, 6- 9 em long, with an axis nearly 3 mm thick. 

Rydzewski 1919: Powierzchnia kory podzielona na wypukłe romboidalne poduszeczki, których wysokość na młodych okazach jest jednakowa z szerokością, na starszych przewyższa szerokość do 2 razy. Boczne kąty poduszeczek zazwyczaj zaokrąglone, górny i dolny ostre, odgięte niezbyt silnie w przeciwne strony, tak iż poduszeczki robią wrażenie bardzo grubego wrzeciona, niekiedy znowu posiadają przeciwnie mniej lub więcej prawidłowy romboidalny kształt (przeważnie na okazach młodych). Poduszeczki stykają się ze sobą brzegami albo rozdziela je słabo zaznaczone płytkie i płaskie obramowanie. Blizna liściowa znajduje się mniej więcej na 1/3 wysokości poduszeczki, licząc od góry, zajmując V, lub V2 Jej szerokości w tern miejscu; wysokość blizny mniejsza od szerokości, trójkąt górny (powyżej poziomej przekątni blizny) wyższy od dolnego. Górny kąt blizny zaokrąglony, dolny o formie silnie rozwartej litery V; boczne kąty ostre. Od nich, jako przedłużenie górnego kąta blizny liściowej, odchodzą linje łukowe, łącząc się z konturami poduszeczki nieco poniżej środka jej wysokości. U spodu blizny na przekątni poprzecznej lub częściej poniżej jej występują trzy dołki, z których środkowy odpowiadający wiązce sitkowo - naczyniowej największy, skrajne oba mniejsze. Grzbiecik w dolnej części poduszeczki wyraźny, całkowity lub przecięty kilkoma zmarszczkami poprzecznemi, zazwyczaj krótkiemi i płytkiemi. Po obu jego stronach poniżej podstawy blizny liściowej leżą wyraźnie zaznaczone okrągłe dołki transpiracyjne. W górnej części poduszeczki grzbiecik również wyraźny, ucięty w połowie odległości między szczytem poduszeczki i górnym kątem blizny liściowej mniej lub więcej wysokim daszkiem, występującym w formie łuku wklęsłego ku dołowi, którego linje łączą się następnie z konturami poduszeczki. Tuż nad blizną liściową znajduje się dołek liguli, niezawsze wszakże widoczny. Liście lancetowate wązkie, o jednym nerwie, sterczące ku górze, rozmaitej długości zależnie od wieku pędu, który pokrywały, na starych dochodzące do 70 — 80 cm. długości, na młodych od 4 do 5 cm. Wielkość poduszeczek zmienna, zależna, podobnie jak długość liści, od wieku pędów. Lepidodendron obovatum najpospolitszy obok Lep. aculeatum z lepidodendronów występuje bardzo obficie zarówno w Zagłębiu Dąbrowskiem jak i Krakowskiem; szereg podanych fotografji najlepiej przedstawia rozmaite stany jego zachowania. Na fotografjach tych widzimy także, że wśród okazów tego gatunku możemy wyróżnić dwa typy. Jedne z nich posiadają poduszeczki o zaokrąglonych bokach, przybierających kształt grubego wrzeciona — drugie przeciwnie mają poduszeczki z mniej lub więcej dokładnie, ale zawsze wyraźnie zachowaną formą romboidalną. Pierwsze zbliżają się z ogólnego wyglądu do Lepidod. aculeatum, drugie do Lepidod. pulvinatum. I gdyby nie okazy, na których dokładnie widać przejście romboidalnych poduszeczek we wrzecionowate, można by mniemać, że mamy przed sobą dwa niezależne gatunki. Romboidalna forma poduszeczek przeważa na okazach młodych, wrzecionowata—na starszych. Prawdopodobnie więc ze wzrostem liścia, wywołującym zwiększanie się poduszeczki, kontury poduszeczki, początkowo ostro zarysowane, ulegają złagodzeniu granic, zwłaszcza bocznych. Nie jest to żadna reguła, gdyż także i na młodych poduszeczkach tego gatunku można obserwować zaokrąglenie bocznych kątów poduszeczki, ale w większości wypadków ma isę, jak mówiłem wyżej. Z powodu prawidłowego romboidalnego kształtu poduszeczek na młodych okazach Lepid. obovatum, oddzielenie ich od gatunku Lep. pulvinatum jest prawie że niemożliwe. Wogóle należy zauważyć, że co do formy poduszeczek Lep. obovatum stoi na granicy, po środku dwu gatunków, tak krańcowo od siebie odmiennych, jak Lepid. aculeatum i Lepid. pulvinatum. Do pierwszego zbliża się on formami starszemi do drugiego młodemi.


  • Stratigraphic range (Stratigrafické rozšíření):  Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian - Pennsylvanian / Bashkirian - Moscovian

  • Geographic range (Geografické rozšíření): Czechia, Poland, Germany, USA, France... 

Upper Silesian Basin

Ostrava Formation

PPC: Radlin - KWK Marcel. Wodzislaw Slaski - KWK 1. Maja

Karviná Formation:

PPC: Zabrze - KWK Mikulczyce, Knurow - KWK Szczyglowice

Orzesze Beds:

PPC: Czerwionka - KWK Ameryka

Intra-Sudetic Basin

PPC: Nowa Ruda - KWK PIast, Nowa Ruda - KWK Slupiec, Žacléř - Důl Jan Šverma, Walbrzych - 

Plzeň Basin

PPC: Zbůch - Důl Austria II


 

  • Photos of a typical specimens (Fotografie typických exemplářů):

abt_1730651257487608335mjeyndk.jpg-l.jpg

Fig.2: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - British Geological Survey (Kidston collection) - bgs.ac.uk


  • Schematic drawings (Schematické nákresy):

  • Material (Materiál):   Czech Paleontological Society (PPC): 100+ pcs

  • Similar species (Podobné druhy): 

  • Additional pictures (Doplňková vyobrazení):

untitled-1.jpg

Fig.3: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Sternberg 1820


  • References (Reference):

Nemejc F. (1947): The Lepidodendraceae of the coal districts of Central Bohemia - ACTA MUSEI NATIONALIS PRAGAE Vol. Ill. B / 2 (p. 45-87).

Rydzewski B. (1919): Flora weglowa Polski., Cz. 1, Lepidodendrony - Paleontologia Ziem Polskich no. 2.


  • Quote this article (Citace tohoto příspěvku): 

Pavela M. (2017): Fossil taxa: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820. PALEO 2017:275


  • Date of publishing (Datum publikování):  20.12.2017, aktualizováno 18.6.2022

  • Photogallery (Fotogalerie):

szyglowice-2.jpg

Fig.4: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Karviná Formation / Knurow - KWK Szczyglowice; Carboniferous / Pennsylvanian / Bashkirian

 

radlin-2.jpg

Fig.5: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Ostrava Formation / Radlin - KWK Marcel; Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian

 

wodzislaw-5.jpg

Fig.6: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Ostrava Formation / Wodzislaw Slaski - KWK 1.Maja; Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian

 

zabrze.jpg

Fig.7: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Karviná Formation / Zabrze - KWK Mikulczyce; Carboniferous / Pennsylvanian / Bashkirian

 

radlin-6.jpg

Fig.8: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Ostrava Formation / Radlin - KWK Marcel; Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian

 

zbuch.jpg

Fig.9: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Czechia / Plzeň Basin / Kladno Formation / Zbůch - Důl Austria II; Carboniferous / Pennsylvanian / Moscovian

 

radlin-9.jpg

Fig.10: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Ostrava Formation / Radlin - KWK Marcel; Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian

 

wodzislaw-4.jpg

Fig.11: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Ostrava Formation / Wodzislaw Slaski - KWK 1.Maja; Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian

 

czerwionka-23.jpg

Fig.12: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Orzesze Beds / Czerwionka - KWK Debiensko; Carboniferous / Pennsylvanian / Moscovian

 

radlin-5.jpg

Fig.13: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 with Lepidostrobus ornatus  Brongniart, 1828 Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Ostrava Formation / Radlin - KWK Marcel; Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian

 

radlin-3.jpg

Fig.14: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Ostrava Formation / Radlin - KWK Marcel; Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian

 

radlin.jpg

Fig.15: Lepidodendron obovatum Sternberg, 1820 - Czech Paleontological Society (PPC)

Poland / Upper Silesian Basin / Ostrava Formation / Radlin - KWK Marcel; Carboniferous / Mississippian / Upper Serpukhovian

 

 

 

© All right reserved / Všechna práva vyhrazena. Žádnou část webu, fotografii, část textu, jeho skladbu, slovní spojení atd. nelze bez původního písemného souhlasu nebo jasně formulované, zde uváděné citace vyjímat či napodobovat a používat!